Uitstraling toets

Opmaak toets Opmaak vragen Theorie & Uitleg

Lees onderstaande tekst en beantwoord de vragen in de rechterkolom.

Succes!

 

Een vernuftig volkje

(1)  Made in Holland
Je bent je er misschien niet van bewust, maar veel van de zaken waar je in het dagelijks leven door wordt omringd zijn door Nederlanders uitgevonden. Er zijn maar weinig landen op de kaart waar er zóveel nuttige zaken zijn bedacht. We zijn misschien niet met zovelen en nemen ook niet zoveel plek in op de kaart, die we overigens zelf bedacht hebben, maar we mogen onszelf best een vernuftig volkje noemen! Waar een klein landje groot in kan zijn, hebben we in de afgelopen eeuwen aan heel de wereld laten zien.

(2)  Voorbeelden te over
Zo mogen wij onder andere de onderzeeër, de verrekijker, de brandslang en het elektrische scheerapparaat aan ons lijstje toevoegen, net als de uitvinding van de cd en de dvd. Pythen (de programmeertaal van grote jongens als Google, YouTube en Facebook) is ontwikkeld door Guido van Rossum. Daar mogen we met recht trots op zijn! Minder enthousiast zijn de meeste mensen over de uitvinding van Maus Gatsonides. In 1958 kreeg hij het voor elkaar een snelheidsmeter in elkaar te sleutelen door rubberen slangetjes over de weg te leggen. Hiermee legde hij de basis voor de moderne flitspaal. Als oud-rallyrijder zal hij hier zelf na verloop van tijd spijt van hebben gekregen.  
 

(3)  Nederlandse uitvinders
Naast beroemde namen als Antoni van Leeuwenhoek* en Christiaan Huygens, zijn er veel uitvinders die niet zo veel bekendheid genieten. Heb jij ooit gehoord van Cees Links of Jaap Haartsen? De kans is groot dat je nog nooit van deze heren gehoord hebt. Cees Links bedacht eind jaren tachtig dat het handig zou zijn als computers draadloos met elkaar konden worden verbonden. In de jaren 90 mocht hij zijn idee presenteren aan Steve Jobs. Het was de doorbraak van Wifi. De naam is overigens bedacht door Links’ vrouw en betekent verder niets. Jaap Haartsen uit Drenthe is de uitvinder van bluetooth en zijn streekgenoot Werner Vogels heeft veel bijgedragen aan de ontwikkeling van de cloud. 
 

(4)  Uitvindersregels
Wellicht heb je zelf ook ooit een lumineus idee gehad. Wat zijn de spelregels wanneer je het ei van Columbus hebt uitgevonden? Ten eerste is het belangrijk dat je écht iets nieuws hebt bedacht. Dat kan zowel een product zijn als een werkwijze. Een uitvinding lost altijd een probleem of beperking op binnen de stand van de techniek. Daarna is het van belang dat je patent aanvraagt, ook wel octrooi genoemd. Hiervoor kun je terecht bij één van de vele bedrijven die je hierbij graag helpen. Voor niets gaat de zon op, voor het aanvragen van octrooi zal je een behoorlijke zak geld moeten meenemen. Een verleend patent geeft een exclusief recht om, gedurende maximaal 20 jaar, een beschermde uitvinding te maken, verkopen, toe te passen of anderszins te exploiteren.  

 

(5)  Gezocht: vermogende investeerder
Vaak kom je er niet onderuit: je zult een investeerder moeten zoeken. Jouw ingenieuze plan is zeker iets waar veel mensen gebaat bij zouden zijn, maar aan grootschalige productie hangt een behoorlijk prijskaartje. In bijna alle gevallen zal het model dat door jou is gemaakt, doorontwikkeld moeten worden. Voordat het product in de winkel ligt, heeft dit een lange weg afgelegd. Geld speelt hierin een hoofdrol. Veel mensen kiezen er daarom voor om hun vinding te verkopen aan een grote speler, waarmee je daarna ook kunt onderhandelen over de licentieovereenkomst. Het patent blijft van jou, maar een bedrijf mag het dan wel gaan produceren onder jouw voorwaarden. In dit geval hoef je alleen nog te onderhandelen over de prijs die jij hiervoor betaald krijgt. Dat klinkt veel mensen als muziek in de oren, nu alleen dat vernuftige idee nog…

 

*Hoewel Antoni van Leeuwenhoek vaak als uitvinder van de microscoop wordt genoemd, komt deze eer de familie Jansen toe. In 1595 is de eerste, samengestelde microscoop met twee lenzen uitgevonden door Sacharias Jansen.

 

 

Vragen

Vraag 1 / 15

Waardoor kun je 'Made in Holland' het best vervangen?

  • Een vindingrijk volkje
  • Geproduceerd in Nederland
  • Nederland in het nieuws
  • Een klein landje op de wereldkaart

Over welke kaart gaat het in alinea 1?

  • de kaart van Nederland
  • de kaart van Europa
  • de wereldkaart
  • de ansichtkaart

Waarnaar verwijst 'wij' in alinea 2?

  • Mensen
  • Uitvinders
  • Europeanen
  • Nederlanders

Hoelang duurt een eeuw?

  • 1 jaar
  • 10 jaar
  • 100 jaar
  • 1000 jaar

Hoeveel Nederlandse uitvindingen worden er genoemd in alinea 2?

  • 7
  • 8
  • 9
  • 10

Door welk woord kun je 'overigens' het best vervangen in alinea 3?

  • trouwens
  • hoewel
  • tenzij
  • bovendien

Wat wordt er bedoeld met ‘het ei van Columbus’?

  • geen oplossing voor een probleem
  • een oplossing voor iets dat geen probleem is
  • een moeilijke oplossing voor een makkelijk probleem
  • een makkelijke oplossing voor een moeilijk probleem

Wat is een ander woord voor 'octrooi'?

  • patent
  • uitvinding
  • bedrijf
  • probleem

In alinea 4 is er sprake van een ...

  • conclusie
  • opsomming
  • tegenstelling
  • mening

Waarnaar verwijst ‘hiervoor’ onder het kopje ‘Uitvindersregels’?

  • het doen van een uitvinding
  • het aanvragen van octrooi
  • het vinden van een investeerder
  • het opzetten van een productielijn

Wat wordt er bedoeld met ‘Voor niets gaat de zon op’?

  • (bijna) alles kost geld
  • er is overal een oplossing voor
  • er zijn altijd mensen bereid te helpen
  • patent aanvragen is erg belangrijk

In welke rijtje past het woord ‘exploiteren’ het best?

  • lenen, financieren, aflossen
  • maken, produceren, fabriceren
  • benutten, gebruiken, profiteren
  • ontwikkelen, verbeteren, updaten

Wat is een 'investeerder'?

  • iemand die ergens geld in steekt
  • iemand die nog geld schuldig is
  • iemand die bij de bank werkt
  • iemand die geld komt lenen

Wat is de beste samenvatting van de laatste alinea?

  • Iets uitvinden kost vaak veel geld
  • Met geld kan je beter dingen uitvinden
  • Veel mensen kiezen voor een licentieovereenkomst
  • Het grootschalig produceren van een uitvinding kost vaak veel geld

Wat betekent het sterretje (*) aan het einde van de tekst?

  • Het verwijst naar het andere sterretje in de tekst
  • Het is een teken dat hetzelfde betekent als PS
  • Het is de mening van de schrijver van de tekst
  • Het is de samenvatting van de tekst